Wat is intermittent fasting?

Laura de Jong Contentmanager

Intermittent fasting heeft de afgelopen jaren de aandacht van zowel wetenschappers als het publiek getrokken. Deze benadering van voeding omvat perioden van vasten, afgewisseld met perioden van eten. In deze blog vertellen we over intermittent fasting en de effecten ervan op het lichaam en de gezondheid.

Een introductie tot het eetpatroon

Intermittent fasting (IF) is een voedingsbenadering die periodes van vasten en eten omvat. In tegenstelling tot traditionele diëten legt IF niet de nadruk op welke voedingsmiddelen je wel of niet eet, maar op wanneer je eet. Tijdens de periodes van vasten, wordt de inname van calorieën beperkt, waardoor het lichaam gestimuleerd wordt om opgeslagen vet als energiebron te gebruiken. Er zijn verschillende methoden van intermittent fasting, variërend van de populaire 16/8-methode, waarbij een dagelijkse cyclus van 16 uur vasten en 8 uur eten wordt gevolgd, tot andere benaderingen zoals de 5:2-methode, waarbij je 5 dagen normaal eet en 2 dagen beperkt eet tot ongeveer 500 kcal. Je hebt ook nog de eat-stop-eat-methode, waarbij je 24 uur lang volledig vast. Elke periode van vasten begint en eindigt met 24 uur zonder vast voedsel. Het is belangrijk om te onthouden dat wanneer je begint met een vorm van intermittent fasting, het raadzaam is om eerst met een gezondheidsprofessional te overleggen.

De biologische basis van intermittent fasting

IF brengt significante veranderingen met zich mee in verschillende biologische processen binnen het menselijk lichaam. Gedurende vastenperiodes neemt de insulineproductie af, wat resulteert in een verhoogde vetverbranding, aangezien het lichaam overschakelt naar opgeslagen energiereserves. Ook wordt tijdens het vasten het hormoon norepinefrine vrijgegeven, wat de stofwisseling stimuleert. Deze biochemische verschuivingen zijn cruciaal voor het gebruik van vetten als primaire energiebron. 

Autofagie

Autofagie is een interessant biologisch proces dat verbonden is met IF. Stel je voor dat onze cellen kleine fabriekjes zijn. Soms raken onderdelen van deze fabriekjes beschadigd. Autofagie is als de opruimploeg van deze fabriekjes. Tijdens het vasten gaat het lichaam hergebruiken. Autofagie breekt dus beschadigde onderdelen af en recyclet ze. Dit proces wordt extra actief tijdens het vasten en draagt bij aan de reparaties van de cellen. Sommige wetenschappelijke studies suggereren zelfs dat dit proces bijdraagt aan een mogelijk langer leven. 

Insulinegevoeligheid en bloedsuikerregulatie

Diverse wetenschappelijke studies ondersteunen de verbetering van insulinegevoeligheid door intermittent fasting. Gedurende de periodes van vasten neemt insulineresistentie af, wat gunstig kan zijn voor het handhaven van een stabiele bloedsuikerspiegel. Deze bevindingen suggereren potentiële voordelen voor individuen met gezondheidsuitdagingen zoals diabetes type 2. 

Impact op hartgezondheid

IF blijkt een positieve impact te hebben op verschillende factoren die verband houden met hartgezondheid. Onderzoek van American Journal of Clinical Nutrition heeft aangetoond dat het eetpatroon gunstige effecten kan hebben op bloeddruk, cholesterolniveaus en triglyceriden (een type vet in het bloed dat fungeert als energiereserve). Deze gunstige veranderingen in cardiovasculaire risicofactoren dragen mogelijk bij aan het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten. 

Gewichtsverlies en metabolisme

Eén van de meest bestudeerde aspecten van intermittent fasting is de relatie tot gewichtsverlies en metabolisme. De beperkte eetperiodes leiden tot een verminderde calorie-inname, wat resulteert in gewichtsverlies. Bovendien draagt de toename van vetverbranding tijdens vastenperiodes bij aan de metabole voordelen die aan intermittent fasting worden toegeschreven, zoals een verhoogde gevoeligheid voor insuline en een verbeterde vetoxidatie. Hierbij is het wel belangrijk om te benadrukken dat gewichtsverlies afhangt van de voedingsmiddelen die je consumeert tijdens de periodes van eten. Als je de hele dag vast, om je vervolgens bij de eerste beste fastfoodketen vol te proppen met calorieën, gaat dit niet helpen bij gewichtsverlies. 

Veiligheid en overwegingen

Ondanks dat bepaalde positieve effecten van intermittent fasting wetenschappelijk ondersteund worden, is het belangrijk om voorzichtig te zijn. Het is niet universeel geschikt voor individuen met medische aandoeningen. Het is van essentieel belang dat personen met gezondheidsuitdagingen of specifieke voedingsbehoeften professioneel advies inwinnen voordat ze overgaan tot intermittent fasting om mogelijke risico’s te beoordelen en aanpassingen te maken die passen bij hun individuele gezondheidssituatie. 

Iedereen is anders

Intermittent fasting heeft de aandacht van de wetenschappelijke gemeenschap getrokken vanwege de verschillende biologische effecten op het lichaam. Autofagie, verbeterde insulinegevoeligheid en mogelijke gunstige effecten op hartgezondheid zijn enkele gebieden die momenteel veel worden onderzocht. Voeding en eventueel diëten blijft persoonlijk en is voor iedereen anders. Doe vooral veel onderzoek naar wat het beste bij jou past en wat jouw lichaam nodig heeft.